Ogłoszenia
Praca w gospodarstwie rolnym niesie ze sobą wiele wyzwań, szczególnie gdy dotyczy bezpośredniego kontaktu ze zwierzętami hodowlanymi. Zwierzęta, nawet te oswojone dobrze znane rolnikom, mogą stanowić poważne zagrożenie, zwłaszcza w czasie zadawania karmy, udoju, zabiegów zoohigienicznych, czyszczenia pomieszczeń inwentarskich oraz przepędzania lub załadunku zwierząt na środki transportu. Dlatego tak ważna jest świadomość zagrożeń i przestrzeganie zasad bezpiecznej pracy.
Podstawą bezpiecznej pracy ze zwierzętami jest m.in. zrozumienie ich zachowań. Każdy gatunek np. bydło, świnie, owce, konie czy drób — reaguje inaczej na bodźce zewnętrzne. Zwierzęta mogą odczuwać lęk, ból czy stres, które często prowadzą do gwałtownych, nieprzewidywalnych reakcji. Znajomość sygnałów ostrzegawczych, takich jak podnoszenie ogona, stroszenie sierści, warknięcia czy nerwowe ruchy, może pomóc w uniknięciu wypadku. Zwierzęta widzą i słyszą inaczej niż ludzie – np. bydło ma ograniczone pole widzenia do przodu i reaguje gwałtownie na nagłe ruchy czy hałas zza pleców. Z tego względu należy poruszać się spokojnie, unikać krzyków i wykonywać wszystkie czynności w sposób przewidywalny i rutynowy.
Odpowiednie wyposażenie i odzież ochronna to kolejna istotna kwestia odnośnie bezpieczeństwa. Stosowanie odpowiedniego sprzętu ochronnego jak buty z antypoślizgową podeszwą i metalowym noskiem, rękawice ochronne oraz odzież robocza są niezwykle ważne. Pomieszczenia inwentarskie powinny być dobrze oświetlone suche i odpowiednio wentylowane. Wszelkie ścieżki i korytarze, którymi poruszają się zwierzęta, muszą być utrzymane w czystości, aby zminimalizować ryzyko poślizgnięć.
Bezpieczne karmienie i obsługa. Karmienie to jedna z codziennych czynności, która niesie ze sobą ryzyko, szczególnie przy pracy z większymi zwierzętami. Dużym ryzykiem wypadku dla rolnika obciążona jest praca z karmiącymi krowami. Mogą się denerwować, jeśli czują, że ich cielęta są zagrożone, np. gdy ryczą. Groźna dla obsługujących może być również krowa, która właśnie się ocieliła. Im młodsze cielę, tym bardziej niebezpieczna jest matka. Niebezpieczne jest również znajdowanie się pomiędzy cielęciem a matką bez bariery lub innej ochrony, szczególnie podczas ważenia lub znakowania nowonarodzonego cielęcia. W przypadku samców hodowlanych, szczególnie byków, obowiązuje zasada ograniczonego kontaktu – najlepiej stosować specjalne kojce i systemy paszowe pozwalające na karmienie bez bezpośredniego zbliżania się.
Przenoszenie lub transport - w tym celu używaj przystosowanych do tego celu przyczep (o mocnych wiązaniach i odpowiednio wysokich burtach), a do wyprowadzania zwierząt – dostatecznie szerokich, wyposażonych w boczne bariery pochylni. Transport powinien odbywać się przy użyciu uprzęży czy specjalistyczne klatki to niezbędne wyposażenie przy pracy z większymi zwierzętami. Warto pamiętać, że każde przemieszczanie to dla zwierząt stres, który może prowadzić do agresji. Zasada, która może uratować życie: nie pracuj sam przy niebezpiecznych czynnościach związanych ze zwierzętami. W razie nieprzewidzianego wypadku obecność drugiej osoby umożliwia szybką reakcję wezwanie pomocy. Dotyczy to zwłaszcza zabiegów weterynaryjnych, porodu zwierząt czy przepędzania ich z jednego miejsca na drugie. Obsługa zwierząt wiąże się również z ryzykiem chorób odzwierzęcych. Można się nimi zarazić poprzez kontakt z skażonym nawozem, wodą, ziemią, paszą, śliną. Aby zapobiegać chorobom odzwierzęcym należy pamiętać w trakcie pracy ze zwierzętami o dokładnym myciu rąk wodą z mydłem po każdym kontakcie ze zwierzętami, ich odchodami, paszą czy ściółką. Należy m.in. pracować w dedykowanej odzieży oraz obuwiu, regularne sprzątać obory i inne pomieszczenia dla zwierząt, usuwając odchody i zanieczyszczoną ściółkę. Stosując się do powyższych zasad, znacząco obniża się ryzyko przeniesienia infekcji ze zwierząt na ludzi oraz zapewnia się bezpieczeństwo dla swojego gospodarstwa. Warto także stale szkolić siebie i osoby przebywające w gospodarstwie w zakresie pierwszej pomocy oraz reagowania w sytuacjach zagrożenia.
Edukacja i regularne przeglądy. Bezpieczeństwo nie kończy się na sprzęcie i ostrożności - ważne są także procedury i nawyki. Warto regularnie przeprowadzać kontrole stanu technicznego urządzeń, ogrodzeń i pomieszczeń gospodarskich Rolnik, ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy także osobom przebywających na terenie gospodarstwa. Choć praca w gospodarstwie rolnym może wydawać się rutynowa, wymaga dużej odpowiedzialności i ciągłej czujności. Bezpieczna praca ze zwierzętami to nie tylko troska o zdrowie i życie ludzi, ale także wyraz szacunku wobec samych zwierząt. Świadome podejście, odpowiednie przygotowanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pozwalają uniknąć wielu niebezpiecznych sytuacji, które mogłyby mieć tragiczne skutki.
Agata Machnik
Pracownik ds. Prewencji i Rehabilitacji
Placówki Terenowej KRUS
w Gliwicach